7 september 2023
‘Wie de jeugd heeft, heeft de toekomst.’ Geen weldenkend mens zal dit gezegde ontkennen. Tegelijkertijd geeft onze maatschappij signalen af dat we met onze jeugd niet altijd even zorgvuldig omgaan. Misschien denkt u nu aan de falende jeugdzorg, en terecht. Maar vanuit het specialistische vakgebied van Onafhankelijke Taxateurs Nederland (OTN) doelen wij op een andere acute verwaarlozing van onze jeugd. Dagelijks sturen we hen naar schoolgebouwen waarvan vaak de bouw- en leefkwaliteit aantoonbaar te wensen overlaat.
Een groot probleem: slechte ventilatie
Urenlang laten we onze jeugd verblijven in vaak verouderde gebouwen met een slechte en zelfs ziekmakende ventilatie. Of beter gezegd; het ontbreken daarvan. Een slechte ventilatie maakt sneller moe, vermindert de concentratie en helpt helaas ziektekiemen sneller verspreiden. Een zorgwekkend politiek signaal is dat op 30 april 2023 de ‘Maatwerkregeling ventilatie op scholen’ is gestopt. Met deze regeling konden schoolbesturen subsidie aanvragen om de ventilatie op scholen te verbeteren, en ook energiebesparende maatregelen treffen.
Actuele veiligheidsrisico’s
De leerprestaties van Nederlandse leerlingen staan onder druk. Een complex van oorzaken ligt hieraan ten grondslag. Eén daarvan, en recente publicaties onderschrijven dit, is de kwaliteit van onze schoolgebouwen. Die laat te wensen over. Niet alleen als het gaat om ventilatie, maar ook op het vlak van bouwkwaliteit en de daaraan gerelateerde bouwveiligheid. Een schrijnend, alarmerend en recent voorbeeld is een school in Rotterdam-Zuid waar in mei plotseling een blok beton afbrak van een vloer en een verdieping lager op een tafel viel. Uit een onderzoek van de gemeente en de school bleek dat er nog meer vloerdelen los zaten, en ook op twee andere scholen werd vergelijkbare schade ontdekt. Ineens werd ‘Den Haag’ wakker. Ook in het buitenland steekt dit probleem de kop op; honderden Engelse scholen bleven in het nieuwe schooljaar dicht omdat een goedkopere light versie van eerder toegepast beton begon te verkruimelen. Inmiddels besteden ook de Nederlands media terecht aandacht aan de slechte kwaliteit van Nederlandse schoolgebouwen. Maar het gaat niet alleen om onze kostbare jeugd; ook hun docenten laten we in een beroepsmatig vaak totaal verouderde en weinig inspirerende omgeving hun werk doen. Zou dit gegeven het hoge ziekteverzuim onder docenten aanjagen?
OTN: ervaring met maatschappelijk vastgoed
Schoolgebouwen vallen onder de noemer maatschappelijk vastgoed. En Onafhankelijke Taxateurs Nederland (OTN) heeft veel ervaring met het taxeren van maatschappelijk vastgoed, waaronder scholen. Bij onze taxaties constateren wij regelmatig dat de kwaliteit van deze gebouwen inderdaad niet meer van deze tijd is. Sterker nog: op veel fronten te wensen overlaat. Wat de media dus momenteel aan het licht brengen, kunnen wij helaas staven in onze dagelijkse werkpraktijk. Naast gezondheidsissues zorgen verouderde schoolgebouwen ook voor onnodig hoge exploitatiekosten. En dat in een tijd waarin ons onderwijssysteem al aan alle kanten financieel onder grote druk staat.
Schoolbesturen beslissen vaak té rigide
De verantwoordelijkheid van de kwaliteit van hun schoolgebouwen ligt primair bij schoolbesturen en gemeenten. Vanuit hun toch al drukke agenda constateren wij doorgaans te weinig aandacht voor de kwaliteit van schoolgebouwen. Tegelijkertijd zouden schoolgebouwen ‘het huis van de toekomst’ moeten zijn voor onze kostbare jeugd. En áls schoolbesturen dit issue al wel agenderen, dan zien we regelmatig dat er door te weinig kennis ad hoc beslissingen worden genomen, vaak vanuit onwetendheid. Eén van die rigide beslissingen die we vanuit OTN tegenkomen, is het abrupte besluit tot sloop en vervolgens nieuwbouw. Deze financieel maximaal belastende beslissing, is echter niet altijd nodig.
OTN gaat in overleg voor alternatieven
Onafhankelijke Taxateurs Nederland (OTN) is een meedenkende taxateur. Bij de taxatie van maatschappelijk vastgoed, waaronder ook scholen, voegen wij een gewild extra element aan onze uitgebreide taxatierapporten toe: helder inzicht op basis van diverse scenario’s inwat de financiële consequenties van bepaalde keuzes zijn. Uiteraard, soms is sloop van gebouwen de enige echte oplossing. Maar we zijn niet voor niets Nederlanders, en dus creatief met oplossingen als geld een grote rol speelt. Vanuit onze rijke ervaring met het taxeren van én adviseren over maatschappelijk vastgoed attenderen wij u graag op alternatieve oplossingen. Hiermee maakt u voor uw schoolgebouwen wellicht beter betaalbare, veiligere, duurzamere en vooral gezondere keuzes. Zowel voor uw leerlingen als docenten. Denk bijvoorbeeld aan gedeeltelijke sloop in combinatie met renovatie en nieuwbouw. Graag reiken wij u elders geslaagde voorbeelden aan van schoolbesturen die er met onze inventieve adviezen in slaagden betere keuzes te maken door inzage in de financiële consequenties van bepaalde keuzes. Overigens, met scholen bedoelen we elke voorkomende onderwijsinstelling, van basisschool tot en met universiteitsgebouw en alle geledingen daartussen.
OTN adviseert 100% onafhankelijk
Niet alleen onze taxaties zijn strikt onafhankelijk; onze adviezen voor de veilige verduurzaming van maatschappelijk vastgoed zoals schoolgebouwen zijn dat ook. Dat betekent niet alleen dat schoolbesturen waardevolle adviezen ontvangen van OTN, maar uiteraard ook alle vrijheid hebben deze al of niet uit te voeren, met welke derde partij dan ook.
Morgen luidt de bel weer in honderden Nederlandse scholen. We hopen met dit artikel bij schoolbesturen aan de bel getrokken te hebben.